Ayşe Sayın
TBMM, 1 Ekim Salı günü çalışmalarına başlayacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uzun müddettir lisana getirdiği yeni anayasa ve Meclis içtüzük değişikliği tartışmalarının Meclis ve siyaset gündeminin kıymetli bahis başlıkları olması bekleniyor.
Muhalefet ise milletvekilliği düşürülen Can Atalay hakkında, hak ihlali ve milletvekilliğinin iadesi yolunu açan kararının Meclis tarafından uygulanması talebini gündemde tutacak.
TBMM’nin 28. Periyot üçüncü yasama yılı, Erdoğan’ın konuşmasıyla başlayacak.
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un yöneteceği Genel Kurul’daki konuşmasında Erdoğan’ın, başta yeni anayasa, iktisat olmak üzere iç ve dış siyasi gelişmelere ait kapsamlı değerlendirmelerde bulunması bekleniyor.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Meclis yaz tatiline girmeden evvel, yeni anayasa konusunda siyasi partileri ziyaret etmişti.
Kurtulmuş’tan Can Atalay açıklaması: Meclis’in yapabileceği bir şey yok
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, yeni yasama devri öncesinde yaptığı basın toplantısında yeni anayasa ve Can Atalay’ın durumuna ait açıklamalarda bulundu.
Kurtulmuş, Anayasa Mahkemesi kararına karşın tahliye edilmeyen ve milletvekilliği hakları da iade edilmeyen Atalay’la ilgili, “Meselenin bundan sonraki kısmı büsbütün tüzel süreçlerle ilgilidir. Sonuç almak bakımından Meclis’in bu evrede yapabileceği bir şey yoktur” dedi.
“Yeni anayasa” çalışmaları konusunda periyotta toplumun bütün bölümlerinin görüşlerinin alınacağını belirten Kurtulmuş, “Türkiye’de yalnızca bir ya da birkaç partinin değil bütün toplumun anayasası olarak kabul edilebilecek bir millet mukavelesine gereksinim olduğu aşikardır” görüşünü lisana getirdi.
Muhalefetin, yeni anayasa tartışmalarının “halkın gündemi olmadığı”, “iletişim stratejisi” olduğu eleştirisi ve yeni anayasa çalışmalarında Cumhurbaşkanı seçimi de dahil somut tekliflerinin ne olduğunun sorulması üzerine Kurtulmuş, şu görüşleri lisana getirdi:
“Ekim ayından itibaren bütün partilerin anayasa ile ilgili bütüncül bir hazırlığı olan ya da ‘şu husus değiştirilsin’ diyen herkesin anayasa tekliflerinin görülebileceği bir portal oluşturacağız.
“‘Bir irtibat stratejisidir’ kelamını politik olarak söylenmiş biz kelam olarak görüyorum. Meclis Başkanı seçildiğim gün daha hiç ortada anayasa ile ilgili çalışmalar başlamamışken lisana getirmeye çaba ettim.
“Biz siyaseti biliyoruz, ‘Şu anda anayasa sıkıntısı toplumun gündeminde yer almıyor’ derseniz natürel ki yer almadığı aşikardır. Fakat nihayetinde partiler Meclis’in iki iktidar partisi, birinci ve ikinci partileri belirli bahislerde uzlaşı sağlar öbür partilerle de uzlaşı içinde olurlarsa, o vakit esasen 400’ün üzerinde bir iştirak sağlanmış olan bir anayasa teklifi millet tarafından benimsenmiş demektir.
“Millet ‘Anayasa istiyor musunuz, istemiyor musunuz’ sorusuna muhatap değil şu anda. Biz burada zorla “Şu anayasa”, “Şu hususlar çıkacak” diye bir yaklaşımın içerisinde değiliz.”
Muhalefet, AKP ile yeni anayasa yapmaya mesafeli
Ancak başta CHP olmak üzere muhalefet partileri, AKP ile yeni anayasa masasına oturmaya aralı.
CHP, başta Anayasa Mahkemesi’nin Can Atalay hakkındaki kararı olmak üzere, iktidarın öncelikle mevcut anayasaya uymasını istiyor.
Bu nedenle de anayasa imali metodu önerisi dahil, AKP ile anayasa masasına oturmama ve hiçbir pazarlığa girmeme eğiliminde.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, New York dönüşünde gazetecilerin muhalefetin yeni anayasa konusundaki tavrına ait sorusu üzerine, “Cumhur İttifakı olarak yeni anayasa konusunda kararlılıkla yollarına devam ettiklerini” belirtti.
Anayasa’nın birinci dört hususuyla ilgili bir meseleleri olmadığını tabir eden Erdoğan, “Ülkemizin gençlerinin geleceğini inşa edecek, onları dünya ile rekabete hazırlayacak vizyoner bir anayasaya bizim muhtaçlığımız var.
“Biz bunu yapacağız. Esasen Cumhur İttifakı olarak Milliyetçi Hareket Partisi hazırlıklarını yaptı. Biz birebir formda hazırlıklarımızı yaptık. Bu hazırlıkları birbiriyle bütünleştirerek yolumuza inşallah devam edeceğiz” açıklaması yaptı.
AKP ve MHP’nin anayasa imali için parlamentoda kâfi çoğunluğu yok.
Ancak siyasi kulislerde, iktidar partisinin muhalefeti ikna için yeni ataklar yapabileceği, mevcut cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde değişiklik önerebileceği savları konuşuluyor.
Meclis’te yeni küme kurulabilir mi?
Gelecek Partisi ile DEVA Partisi ortasındaki birleşme görüşmelerinde ilerleme sağlanamadı.
İki parti ortasında yaz ayları boyunca yürütülen görüşmeler, geçtiğimiz günlerde önderler seviyesine taşınmıştı.
Birleşme görüşmelerinin TBMM’nin yeni yasama yılının başlayacağı 1 Ekim’e kadar tamamlanması planlanıyordu.
Ancak iki parti ortasında birleşme görüşmelerinden uzlaşma çıkmadı.
DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin, iki partinin birleşme görüşmelerinde uzlaşmaya varılamamasının nedeni olarak Gelecek Partisi’ni kastederek, “Cumhurbaşkanı adayının baştan belirlenmesi ve ilan edilmesi konusundaki ısrar” olduğu açıklaması yaptı.
Şahin, iki partinin birleşmesi konusunda, bu nedenle ilerleme sağlanamaması üzerine, geniş tabanlı TBMM’de bir küme kurulmasını hedefleyen bir çalışma başlatılması başlatılmasını önerdiklerini duyurdu.
DEVA Partisi’nin katılması halinde, hala Gelecek Partisi’nin de temsil edildiği Saadet Partisi kümesi 34 milletvekiline ulaşabilir.
‘Etki ajanlığı’ yeni yargı paketine mi girecek?
İktidar partisi, geçen yasama yılından kalan kimi tartışmalı düzenlemeleri yasalaştırmayı planlıyor.
Bu çerçevede, geçen yasama yılında kabul edilen, lakin Genel Kurul’a indirilmeyen 9. Yargı Paketi’nin öncelikli olarak maddeleştirilmesi beklenirken, iktidarın yeni bir yargı paketi hazırlığında olduğu da belirtiliyor.
Yeni yargı paketinde, muhalefetin reaksiyonu üzerine 9. Yargı paketinden çıkarılan ve kamuoyunda “etki ajanlığı” olarak anılan, casusluk kabahatinin kapsamını genişleten düzenlemenin de yer alabileceği belirtiliyor.
Öğretmenliğe dair kanun teklifi de gündemde
AKP, Meclis yaz tatiline girmeden evvel, öğretmenlerin büyük reaksiyonuna neden olan Öğretmenlik Mesleği Kanunu teklifini de yeni yasama yılında TBMM’den geçirmeyi hedefliyor.
Öğretmenlik Mesleği Kanun Teklifi’nin 22 unsurluk birinci kısmı Genel Kurul’da oylanarak kabul edilmiş, lakin daha sonra teklifin görüşmeleri yeni yasama yılına ertelenmişti.
Eğitim sendikalarının kurulacak eğitim akademileri üzerinden öğretmenlerin iş teminatını yok ettiği, özlük haklarını zayıflattığı, başta taban fiyat düzenlemesi olmak üzere temel ekonomik ve toplumsal haklarına, fiyat ve çalışma şartlarına ait bir düzenleme içermediği gerekçesiyle karşı çıktığı Öğretmenlik Mesleği Kanunu Teklifi’nin öncelikli olarak görüşülmesi bekleniliyor.
Ekonomide, kayıt dışılıkla çaba hedefi içeren, yeni bir iktisat paketinin de Meclis gündemine geleceği belirtiliyor.
Geçtiğimiz periyot komitede görüşülen Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da değişiklik teklifinin yeni devirde görüşmelerine başlanacak.
Rekabet Yasası’nda değişiklik yapan ve dijital platformları düzenleyecek olan yeni bir yasa teklifi de Meclis gündemine gelecek.
Bu çerçevede, global alanda faaliyet gösteren, Amazon, Facebook, X (Twitter) üzere şirketlerin piyasayı denetim etmelerinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Çocuk istismarına karşı yeni araştırma komisyonu
Türkiye’nin haftalar gündeminden düşmeyen Narin Güran cinayeti, Meclis’in yeni devirde gündeminde olacak.
İktidar ve muhalefet partilerinin uzlaşması doğrultusunda çocuklara yönelik şiddet, istismar ve berbat muamele konusunda Meclis’te bir Araştırma Kurulu kurulması bekleniyor.