Türkiye ve Polonya arasındaki ikili alakaların 1414’e kadar uzandığını belirten Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Polonya’nın 19’uncu yüzyılda zorluklar yaşadığı periyotta, cetlerimiz Polonya’nın bağımsızlığının, egemenliğinin ve bütünlüğünün güçlü destekçileri olmuştur” diye konuştu. “Polonyalı köyü” manasına gelen, İstanbul’daki Polonezköy’de Polonya asıllı insanların yaşadığını aktaran Akar, bunun iki ülke ortasındaki tarihi dostluğu sembolize ettiğini vurguladı.
İki ülke ortasında savunma sanayi alanındaki iş birliğinin yüz yıllık tarihi olduğunu lisana getiren Akar, Türkiye’nin, Polonya’nın büsbütün metalden imal edilen P-24 uçağını inşa etmek için 1936’da lisans satın aldığını, bir küme Polonyalı eğitici işçinin, P-24’lerin Kayseri Uçak Fabrikası’ndaki üretiminde dayanağı olduğunu anlattı.
Akar, 1939 prestijiyle, Türkiye’nin 50 P-24 uçağının olduğunu ve bunların uzun yıllar kullanımda kaldığını belirtti.
Türkiye’nin Polonya’nın 1999’daki NATO üyeliğini sıcak bir biçimde desteklediğini anımsatan Akar, “Türkiye ve Polonya bugün, iki NATO müttefiki olarak, birçok bölgesel ve global konuya ait benzeri yaklaşımlara sahiptir. NATO, 1952 tarihindeki üyeliğimiz sonrasında güvenlik siyasetimiz çerçevesinde merkezi rol oynamıştır. NATO üyeliğimizin 70’inci yılında Türkiye İttifak bünyesindeki tüm vazife ve sorumluluklarını yerine getirmeye devam etmektedir” sözlerini kullandı.
“EN BÜYÜK TEHDİT TERÖRDÜR”
Polonya’nın, Türkiye’ye ait “Uyarlanmış Teminat Tedbirleri” kapsamında NATO’nun dayanağının bir kesimi olarak Nisan 2021’den bu yana bir deniz karakol uçağı ile katkı sağladığını belirten Akar, Türkiye’nin de “NATO Geliştirilmiş Hava Polisliği” misyonunun kesimi olarak Baltık bölgesel güvenliğine katkı sağlamak emeliyle geçen sene dört F-16 uçağını Polonya’da görevlendirdiğini anımsattı.
Bakan Akar, “NATO müttefikleri olarak maruz kaldığımız en büyük tehdit hudut, uyruk yahut din gözetmeyen terördür. NATO’nun güneydoğu çizgisindeki müttefiki olarak, terörün DEAŞ, El-Kaide, PKK/YPG ve FETÖ isimli tüm türevleri ve tezahürleriyle birebir anda uğraş etmekteyiz. Dahası, BM raporlarına nazaran Türkiye, dünyada en yüksek sayıda mülteci barındıran ülke olmaya devam etmektedir” dedi.
Akar, insani yardımların ulaştırılması ve lokal idarelerin tekrar işler hale gelmesiyle birlikte, 1,1 milyondan fazla yurdundan olmuş mültecinin istekli, inançlı ve haysiyetli bir halde konutlarına döndüğünü de söyledi.
“POZİTİF ATMOSFER TEKRAR İVME KAZANMALI”
Ukrayna bağlamındaki gelişmelere de değinen Akar, Ukrayna ve Rusya Federasyonu’nun Türkiye’nin Karadeniz’deki iki komşusu olduğuna dikkati çekti. “Vurgulamak isterim ki Kırım dahil olmak üzere, Ukrayna’nın egemenlik ve toprak bütünlüğünü desteklemekteyiz. En başta belirttiğimiz üzere, Rus askeri müdahalesine karşıyız” diyen Akar, saf sivillerin ve sivil altyapıların amaç alınmasını kabul edilemez bir durum olarak nitelendirdi. Yaşananların akabinde milyonlarca suçsuz sivilin konutlarını ve ülkelerini terk etmek zorunda kaldığını aktaran Akar, şunları söyledi:
“Milyonlarca mülteci bulunduran bir ülke olarak Türkiye, bu yükün taşınmasında katkı sağlayan Polonya ve öteki müttefiklerin yardımları minnettardır. Önümüzdeki devirde daha fazla hayatın kaybedilmesini önlemek ve bölgedeki barış ve istikrarın sağlanabilmesi için, hızlı bir ateşkes ilan edilmesi kıymet arz etmektedir. Bildiğiniz üzere, krizin başlangıcından itibaren ağır diplomatik çalışmalar içerisindeyiz. Cumhurbaşkanımız Erdoğan, Sayın Zelenski ve Sayın Putin ile irtibat halindedir. Ben ve çalışanım ise birebir halde bu ülkelerdeki mevkidaşlarımız ile irtibat halindeyiz. Taraflar ile irtibat kurduğumuzda, iki taraf için de acil ateşkes, gerginliğin azaltılması, insani yardım ve diplomasiye dönüş davetlerimizi yinelemekteyiz.”
Antalya ve İstanbul’da gerçekleştirilen görüşmelerin oluşturduğu müspet atmosferin tekrar ivme kazanmasına yönelik temennisini lisana getiren Akar, şunları kaydetti:
“Temmuz ayında, BM ile koordineli olarak İstanbul’da, tahıl eserlerinin inançlı transferi için bir ‘Müşterek Uyum Merkezi’ kurulmasına ait Ukrayna ve Rusya Federasyonu ile farklı mutabakatlar imzaladık. Şu ana kadar yaklaşık 100 gemi ve 2.5 milyon tona yakın tahıl Ukrayna limanlarından ayrılmıştır. Merkez yoluyla yürütülen çalışmaların, uzmanların iddia ettiği üzere tahıl fiyatlarını düşüreceğini ve bir besin krizini önleyeceğini umuyoruz. Ayrıyeten bu çalışmaların güç üzere öbür alanlarda yapılabilecek iş birliklerine örnek arz edebileceğine inanıyoruz. Dahası bir yiyecek krizinin önlenmesi, Afrika kaynaklı Türkiye ve Avrupa’nın geri kalanının maruz kalacağı bir mülteci akınını da önleyecektir.”
“BARIŞÇIL VE İNANÇLI BİR TAHLİL UMUT EDİYORUZ”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ukrayna’yı ziyaret ederek, Ukrayna Devlet Lideri Zelenski ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Lviv’de üçlü toplantı gerçekleştirdiğini hatırlatan Akar, şöyle devam etti:
“Bu üç taraflı görüşme sonrasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan, kalıcı barışın, diplomasinin tekrar canlandırılmasının ve Zaporijya Nükleer Santrali’nin öteki bir Çernobil olayına dönüşebilme riskinin altını çizdi. Memleketler arası Atom Güç Kurumu (UAEA) bu bahis hakkında çalışmalar yürütüyor ve biz de barışçıl ve inançlı bir tahlil umut ediyor ve bekliyoruz. Bu durumu dikkate alarak, NATO içerisinde yürütülen önleyici hazırlıkları destekliyoruz. Öte yandan, durumun daha da berbata gitmesine sebep olabilecek hareketlerden kaçınmak ismine, bilhassa Karadeniz’de çatışmanın yayılmasını önlemenin kritik kıymet arz ettiğini düşünüyoruz. Bu bağlamda, Türkiye, Karadeniz’deki dengeyi sağlayan Montrö Boğazlar Kontratını dikkatle, sorumlu ve tarafsız bir biçimde uygulamıştır.”
YERLİ VE ULUSAL SAVUNMA SANAYİİ
Türkiye’nin coğrafik pozisyonu ve karşılaştığı zorlukların düşünüldüğünde güçlü ve saygın bir silahlı kuvvetlerin varlığı gerekliliğinin ortaya çıkacağını belirten Akar, bunun yalnızca güzel eğitilmiş işçi ile değil birebir vakitte bu işçinin yüksek teknolojiye sahip silah, sistem ve teçhizatlar ile donatılması ile mümkün olabileceğini vurguladı. Kelam konusu silah, sistem ve teçhizatların yerli ve ulusal imkanlarla üretilmesinin değerine değinen Akar, “Çeşitli materyallere ait satın alım kısıtlamalarıyla müsabakamız, dış tedarikçilere olan bağlılığımızı azaltmaya yönelik kararlılığımızın yalnızca artmasına yol açmaktadır. Bu bağlamda, savunma sistemlerinin yerli üretimi bir seçim değil zorunluluktur. Bitmez tükenmez uğraşımıza, bahadır ve fedakar karacı, denizci ve havacı işçimizin ihtiyaçlarını karşılama gereksinimi taraf vermektedir” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde, savunma sanayiinde yüzde 80 oranında yerli, ulusal üretim düzeyinin elde edildiğini aktaran Akar, şunları söyledi:
“Türk savunma endüstrisi eserleri, alanda, güç arazi şartlarında ve çetin hava kurallarında, üretim kalitesi NATO standartlarını sağlayacak biçimde, tesirliliğini ve güvenilirliğini kanıtlamıştır. Ulusal uğraşlarımızın sonucu olarak, yerli tüfek, fırkateyn, zırhlı araç, helikopter, obüs, silahlı ve silahsız İHA’lar, silah sistemleri ve öbür eserler inşa ediyor, üretiyor ve ihraç ediyoruz. Dahası, Türkiye İHA, SİHA üretiminde dünya çapında en düzgün birinci üç yahut dört ülke ortasındadır. Ayrıyeten, birinci çok niyetli Amfibi Gemimiz TCG Anadolu deneme seferi icra etmektedir. Birinci yerli üretim tankımız seri üretim için kontrat basamağındadır ve birinci ulusal savaş uçağımızın üretimi için tasarım çalışmaları şimdiden yapılmıştır.”
Türk savunma şirketlerinin 2002’de 66 proje ile ilgilenirken bugün bu sayının 800’e ulaştığını vurgulayan Akar, Türk savunma sanayi şirketlerinden üç adedinin dünya çapında en uygun 100 şirket ortasında yer aldığını belirtti. Savunma sanayii alanındaki büyük iş birliği fırsatına dikkati çekerek, “Savunma endüstrisi eserlerimizin müşterek olarak araştırılması, geliştirilmesi, inşası ve pazarlanması için hazırız. Bu nedenle, Türk firmaları Polonya pazarlarında daha faal rol oynamaya hazırdır ve hepinizi araştırma, geliştirme ve üretim tesislerimize, bugün ulaştığımız düzeye birinci elden şahit olabilmeniz ismine davet ediyoruz” dedi.
Öte yandan açılış merasimi başlamadan evvel Bakan Akar, Romanya Savunma Bakanı Vasile Dincu ve Macaristan Savunma Bakanı Kristof Szalay Bobrovniczky ile bir mühlet sohbet etti.