İlk kere 1935 yılında M. Kemal Küçük’ün İstanbul Kent Tiyatrosu için yazdığı “Çocuklara Birinci Tiyatro Dersi” oyunuyla perde açan çocuk tiyatroları, ortadan geçen 87 yılda gereğince yerli metin üretemedi. İzlenme oranlarına baktığımızdaysa, pandemiyle azalan temsil ve seyirci sayısı, tedbirlerin gevşemesiyle bu yıl kıymetli bir artışa geçti. Resmi bir istatistik olmasa da İstanbul’daki ilçe belediyelerde 2022 yılında yüzlerce çocuk tiyatrosu sahnelendi. TÜİK’in haziran 2022 bilgilerine nazaran 2020-21 döneminde oynanan çocuk yapıtları sayısı yüzde 86,1 oranında, seyirci sayısı ise yüzde 89,6 oranında azalmıştı. Salgın kurallarının gevşemesiyle yine hareketlenen tiyatrolarda doluluk oranları arttı.
DEKOR VE KOSTÜM CEZBEDİCİ OLMALI
Her yıl özel ve devlet tiyatrolarında yeni çocuk oyunları sahnelense de pek fazla Türk çocuk oyunu yazılamadı. İstanbul DT müdür yardımcısı Elif Erdal bu noktaya dikkat çekerek: “Türk müellifleri özendirmek için yerli oyunlara yer vermeye çaba ediyoruz. Yerli ve yabancı oyunları istikrarda tutmaya çalışsak da kalitelileri ön plana alıyoruz” diyor.
Çocuk oyunlarının yetişkinler için hazırlananlardan farkı olmadığını söyleyen Erdal: “Çocuk oyunuyla büyük oyununu ayırt edemeyiz. Bütün hazırlık kademeleri birebir. Projesinden harcanan parasına, ışığından, dekoruna hiçbir farkı yok. Bilakis çok daha yüksek standartlarda oyunlar yapmaya çalışıyoruz. Zira çocuk izleyicinin bilhassa görsel hafızası çok yüksek olduğu için dekor ve kostümün cezbedici olması gerekiyor. Bu da para demek. Yani hiçbir şeyden kaçınılmıyor” diye konuşuyor.
NİTELİKLİ VAKİT İÇİN TİYATRO
Özel çocuk tiyatrolarında ise durum biraz karışık. Oyun sahneleyecek salon bulmamanın yanı sıra vaktinde para da alamıyorlar. Her çocuk temsilinin gerçek tiyatro oyunu olmadığına değinen Bihter Sanat Tiyatrosu sahibi ve oyuncu Murat Demirkıranlardan, çoğunlukla müzikal çalıştıklarını tabir ediyor. Çocuk tiyatrolarına artan ilgiyi anne-babaların çocuklarıyla kaliteli vakit geçirme tercihi olarak yorumluyor: “Saygı, dostluk üzere pahaları, genel bir kıssa üzerinden anlatmaya çabalıyoruz. Oyun sonrası aileler, çocuklarla birebir duyguyu paylaşıp, üstüne konuşabiliyor. Bu nedenle aile oyunu halinde hazırlıyoruz.”
Demirkıranlardan, “Tek kahrımız sahne. Rahatça sahne kiralayıp, oynamak istiyoruz. Belediyeler, özel tiyatrolara sahnelerini açarlarsa meselemiz kalmaz. Kendi paramızı kazanabiliriz. Geleceğin tiyatro seyircisini yetiştiriyoruz. Bu tiyatronun yaşaması ve gelecek jenerasyonların yetişmesi için önemli” diyor.
KALİTEYE EHEMMİYET VERİLMİYOR