Hugo Bachega, Kiev – Matt Murphy, Londra
Bu ilerleme, doğrulanması halinde, Kiev güçlerinin Rusya karşısında daha evvel açıkladığı kazanımlarını birkaç gün içinde üç katına çıkardığı manasına geliyor.
Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, Perşembe akşamı geri alınan bölgelerin alanını bin kilometrekare, Cumartesi akşamı ise iki bin kilometrekare olarak açıklamıştı.
BBC, Ukraynalı yetkililerin verdiği sayıları doğrulayamıyor, zira gazetecilerin cephe sınırlarına erişimine müsaade verilmiyor.
Cephe gerisindeki Harkov’a ise Rusya saldırısı geldi.
Harkov Belediye Lideri, Rusya’nın kentteki su ve elektrik altyapısına büyük ziyan veren ataklar düzenlediği söyledi.
Kentte bulunan BBC muhabiri Orla Guerin, gece saatlerinde füze saldırısı sesi duyulduğunu aktarıyor.
Karşı atak ile gelen ilerleyiş, Ukrayna ordusunun işgal altındaki bölgeleri geri alma kapasitesini göstermesi açısından da kıymetli olarak niteleniyor. Bu Kiev’in Batılı müttefiklerinden daha fazla askeri yardım istemesi açısından değerli görülüyor.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba da bunun altını çizerek, son gelişmelerin daha fazla Batılı askeri gereç ile savaşın daha süratli sonlanabileceğini gösterdiğini söyledi.
Rusya taktik geri çekilme diyor
Cumartesi günü doğudaki karşı akında Ukrayna birlikleri Rusya’nın elindeki hayati ehemmiyetteki ikmal kasabaları İzyum ve Kupiansk’a girdi.
İngiltere savunma bakanlığı yetkilileri ise çatışmaların bu kasabaların dışında devam ettiği ihtarında bulundu. Kiev’deki yetkililer de Ukrayna güçlerinin İzyum etrafındaki kimi yerleşim yerlerinin denetimini ele geçirmek için savaşmaya devam ettiğini söyledi.
Rusya Savunma Bakanlığı, Cumartesi günü askeri birliklerin Ukrayna’nın doğusundaki İzyum, Balakliya ve Kupiansk kasabalarından geri çekildiğini duyurmuştu.
Bakanlık, Izyum’daki askerlerin “yeniden toparlanmak” için; Balakliya’daki askerlerin ise Donetsk cephesine dayanak oluşturmak için çekildiği belirtildi.
Harkov’dan Rusya’ya tahliyeler
Harkov bölgesinde Rusya tarafından kurulan idarenin lideri, halkın “hayatlarını kurtarmak için” Rusya’ya tahliye edilmesi tavsiyesinde bulundu.
Karşı hücumun süratli olmasının Rusları hazırlıksız yakaladığı değerlendirmesi yapılırken, Devlet Lideri Vladimir Putin’in sadık destekçisi olan Çeçen önder Ramazan Kadirov, Rusların geri çekilmesini sorgular sözler kullandı.
Telegram’da paylaştığı iletide Kadirov, Rusya’nın talihi dönmezse, durumu açıklaması için ülke liderliğini sorgulamak zorunda kalacağını söyledi. Kadirov “Rusya kazanacak” ve “NATO silahları ezilecek” tabirlerini paylaştı.
Ruslar hala Ukrayna’nın yaklaşık beşte birini elinde tutuyor ve savaşın yakında sona ereceği düşünülmüyor.
“Rus kuvvetleri büyük ölçüde gafil avlandı.”
Ukraynalı yetkililer ise birliklerin, ülkenin doğusunda Ruslar için hayati bir ikmal merkezi olan Kupiansk’a girdiğini söyledi.
Ukraynalı birliklerin ilerleyişi, devam etmesi durumunda, Nisan ayında Rusların başşehir Kiev’den çekilmesinin akabinde yaşanan en büyük gelişme olacak.
Rusya çekilmenin taktiksel olduğunu kaydediyor.
Moskova, “İzyum-Balaklıya birliklerinin geri çekilmesi ve organize bir biçimde Donetsk Halk Cumhuriyeti topraklarına sevkine yönelik üç günlük operasyon gerçekleştirildi.” açıklamasını yaptı.
Rus devlet haber ajansı TASS’ın aktardığına nazaran, bu açıklamadan kısa bir mühlet sonra Harkov’un Rusya tarafından denetim edilen bölgesinin baş yöneticisi, bölgede halkın Rusya’ya tahliye edilmesini önerdi.
İngiliz savunma yetkilileri, Ukrayna’nın Rus denetimindeki topraklara yanlışsız 50km ilerlediğini söyledi.
İngiltere Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Rus kuvvetleri büyük ölçüde gafil avlandı. Ukrayna birlikleri birkaç kasabayı ya ele geçirdi ya da kuşattı” dendi.
Zaporijya Nükleer Santrali büsbütün durdu
Ukrayna Devlet Nükleer Güç Şirketi Energoatom, Zaporijya Nükleer Santrali’nde çalışan son reaktörün faaliyetinin durdurulduğunu bildirdi.
Kurumdan yapılan yazılı açıklamada, Zaporijya Nükleer Santrali’nin Ukrayna şebekesiyle tüm kontaklarının bölgedeki çatışmalar nedeniyle hasar gördüğüne işaret edildi.
11 Eylül’ün erken saatlerinde santrale tekrar elektrik sağlandığı belirtilerek, “Böylelikle santralde çalışan tek reaktörün faaliyetinin durdurulmasına ve soğutma işleminne geçirilmesine karar verildi” denildi.
Uluslararası Atom Gücü Ajansı (IAEA) Pazar günü yaptığı açıklamada, santraldeki son reaktörün durduğunu teyit etti.
Avrupa’nın en büyüğü olan nükleer santral Rusya’nın denetimine geçmişti ve Ukraynalı ve Rus yetkililer santrale yöneltilen taarruzlarda karşılıklı suçlamalarda bulunuyordu.
Güneydeki ilerleyiş
Bu hafta başlarında Ukrayna, doğu bölgelerine, karşı taarruz başlattı.
Uluslararası kamuoyu da güneydeki Herson kenti yakınlarında beklenen ilerlemeye odaklanmıştı.
Uzmanlara nazaran, Rusya kimi tecrübeli askerlerini Herson’u savunmak için yönlendirdi.
Ukrayna ordusunun güney komutanlığının sözcüsü Nataliya Gumenyuk, Ukrayna’nın doğuda toprak kazanmanın yanı sıra benzeri biçimde güneyde de kazanımlar elde ettiğini söyledi.
Gumenyuk, güneyde “iki ila onlarca kilometre arasında” ilerlediklerini tabir etti.