Yılda 2 milyon tonu aşkın domatesi; konserve, salça ve küp domates üzere katma kıymetli esere dönüştüren Türkiye, sanayi tipi domates üretiminde Avrupa’da 3’üncü, dünyada birinci 5 üreticiden biri pozisyonunda. Bu pazarın 40 yıllık oyuncusu Merko Besin, domateste yakaladığı büyümeyi; 8.5 milyon dolar yatırımla yüzde 25’ini satın aldığı Frigo Pak ile narenciyede sürdürme peşinde. Bu yılki üretiminin yüzde 90’ını ihraç etmeyi hedefleyen Merko Gıda’nın İdare Heyeti Lideri Alistair Baran Blake, “Bursa’daki fabrikamızda işlediğimiz küp domates ve salçayı 25’in üzerinde ülkeye ihraç ediyoruz. İhracat hacmimiz bu yıl yüzde 90’a ulaşacak” dedi.
1000 KİŞİLİK İSTİHDAM
Mustafakemalpaşa’da heyeti 75 bin metrekarelik fabrikasında küp domates, salça ve konserve domates alanında yıllık 180 bin ton kapasiteyle üretim yaptıklarını anlatan Blake, şunları kaydetti: “Günde 3.400 ton domates işliyoruz. Dönemlik çalışanlarımızla birlikte 1000 şahsa istihdam sağlıyoruz. Ürettiğimiz katma kıymetli domatesin ihracatının yalnızca bu yıl ülke gelirine katkısı ise 330 milyon TL’yi aşacak.”
Şirket cirosunun nizamlı artış eğiliminde olduğunu söyleyen Blake, bu istikrarlı ciro artışında en büyük hissenin sürdürülebilir ihracat olduğuna dikkat çekti. Blake şirket olarak, Knorr, Cargill, Nestle, Unilever, Coca-Cola ve Campbell üzere global besin devlerine küp domates ve salça ihracatı yaptıklarını anlattı.
Blake şöyle devam etti: “Türkiye’nin küp domates ihracatının büyük bir kısmını biz yapıyoruz. İhracat adreslerinin başında Ortadoğu var. Katma pahalı domates mamulleriyle 15 yıl evvel tanışan Uzakdoğu ise artan tüketimiyle pazarımızı hareketlendirmiş durumda. Mesela Uzakdoğu’da bilhassa Japonya’da en fazla tüketilen eserlerin başında domates suyu var. Uzakdoğu’nun bu ilgisi Türkiye için kaçırılmayacak bir fırsat.”
Domatesin Türkiye’nin yanı sıra Ortadoğu ülkeleri ve Yunanistan’da salça, Amerika’da ise pizza yahut makarna sosu olarak tüketildiği bilgilerini paylaşan Blake, “Farklı ülkelere de ihracat atılımımız sürüyor. Güney Kore’den Avustralya’ya, Afrika’dan Sudan’a kadar dünyanın farklı coğrafyalarına katma bedelli Türk domatesini ulaştırıyoruz” dedi.
Alistair Baran Blake
SALÇADA AVRUPA PÜRÜZÜ KALKAR MI?
Bu yıl Avrupa merkezli salça birliği AMITOM’un ilk Türk lideri olan Baran Blake, Türkiye’nin yaklaşık 20 yıldır Avrupa’ya salça ihracatında birtakım yasaklamalar ve maniler yaşadığını hatırlatarak, “Avrupa’nın, ihracat pazarına tekrar kazandırılması Türkiye salça üretimi için kıymetli bir ivme yaratacak” dedi.
YATIRIM-İHRACAT ATAĞI SÜRECEK
Merko Gıda’nın bünyesinde faaliyetlerini sürdürmeye hazırlanan Frigo Pak Besin, 2021’i 160 milyon TL ciro ile kapatmıştı. Blake, “2022 bizim için hakikaten tarihi bir yıl. Satın alma, yatırım ve ihracat atılımıyla artık dalımızda farklı bir yerdeyiz” dedi. Blake, konuşmasına “Üretimin yüzde 97’sini AB ülkelerine ihraç eden Frigo Pak, yüksek döviz geliriyle de Merko Gıda’ya kıymetli bir ivme katacak. Ayrıyeten üretime aldığımız 14 tane eser var. Bu eserleri de yavaş yavaş piyasaya sürüyoruz. Önümüzdeki periyotta odağımızda yatırım ve süratli büyüme var” diye devam etti.
Blake, “Yeni devirde ‘Freeze Dry’ teknolojisiyle yaş zerzevat ve meyvelerin dondurulup kurutularak ihracat odaklı iş modelinin hayata geçirilmesine yönelik çalışıyoruz” tabirlerini kullandı.